Kennispositie bepalend voor kansen op particuliere woningmarkt
Problemen tussen huurders en verhuurders rondom goedkope particuliere huurwoningen ontstaan vaak door een gebrek aan kennis, duidelijke informatie en communicatie over het huurrecht. Uit het onderzoek ‘Grijs Wonen in Rotterdam’ uitgevoerd door drs. Tom de Leeuw, drs. Anne van Summeren en dr. Erik Snel, in opdracht van Stichting 010 Woonfocus, gemeente Rotterdam en Kenniswerkplaats Leefbare Wijken, blijkt dat met name onervaren kleine particuliere verhuurders en kwetsbare huurders die de kennis, hulpbronnen en sociale omstandigheden missen, tegen tegen beperkingen en misstanden aanlopen.
Bekijk hier de publicatie van het onderzoek.
‘Verhuurders zijn zakkenvullers die de huurders uitbuiten!’ Deze geluiden over verhuurders en de misstanden rondom goedkope particuliere huurwoningen gaan al tijden mee. Echter, de praktijk is minder zwart-wit. Verstoorde relaties tussen huurders en verhuurders in Rotterdam-Zuid ontstaan juist vaak door een gebrek aan ervaring en kennis over de huurmarkt en het huurrecht. Vooral onervaren verhuurders en huurders, die kennis, hulpbronnen en sociale omstandigheden missen om hun kansen te pakken, worden geconfronteerd met de beperkingen van het goedkope particuliere woningaanbod, zoals inkomstenderving en te veel betalen voor een slechte woning.
Gebrekkig onderhoud als grootste probleem
Veel huurders aan de onderkant van de woningmarkt zijn ontevreden over de huurprijs en het gebrekkige onderhoud van hun woning. Huurders kunnen hiervoor een klacht indienen bij het Huurteam of de Huurcommissie. Uit het onderzoek blijkt dat juist de meest kwetsbare huurders hier weinig kennis over hebben. Daarnaast zijn er ook huurders die wel kennis hebben van het huurrecht maar toch geen hulp zoeken, omdat ze zich schamen of de ernst van hun woonsituatie onderschatten. Een beperkte zelfredzaamheid, weinig vertrouwen in de overheid, een afkeer van bureaucratische rompslomp, vrees voor nadelige consequenties in de relatie met de huisbaas en beperkte financiële middelen (bijvoorbeeld voor een eigen bijdrage voor juridisch advies of gang naar de rechter) zijn ook redenen om geen hulp in te schakelen. Hierdoor komen juist kwetsbare huurders vaak in de fysiek slechtste particuliere huurwoningen met de hoogste huurprijzen.
Kansen voor huurders én verhuurders
Uit het onderzoek blijkt vooral dat er een spanningsverhouding bestaat tussen de kansen en de beperkingen van dit goedkoopste segment van het particuliere woningaanbod. Enerzijds moeten problemen rond ongunstige huurcondities aangepakt worden, zoals slechte en te dure woningen. Anderzijds heeft dit segment ook kenmerken die aantrekkelijk zijn voor huurders met beperkte en/of instabiele financiële middelen, weinig opgebouwde wachttijd op de sociale huurmarkt en de urgentie om snel een woning te vinden. Voor huurders met voldoende kennis en ondersteuning is dit segment vooral kansrijk. Verhuurders voelen zich vaak beperkt door het huurrecht, zoals het niet terug kunnen verdienen van hun investeringen in het onderhoud. Mogelijkheden voor goede verhuur hangen vooral af van het gunstig aankopen van panden en het sparen voor onderhoud, zodat er voldoende ruimte is voor rendabele eigen of gemeentelijk afgedwongen investeringen. Verhuurders missen regelmatig kennis en kunde om hun kansen binnen dit segment te pakken.
Drie hoofdlijnen verdienen op basis van deze bevindingen in dit onderzoek extra beleidsaandacht om bonafide huurders en verhuurders meer te helpen en malafide types beter aan te pakken:
- het verbeteren van de kennispositie van professionals, verhuurders en huurders;
- het verbeteren van de samenwerking tussen professionals in en rond de woonsector;
- het bewerkstelligen van een ruimer aanbod van tijdelijke en flexibele huurwoningen door de gemeente, corporaties en particuliere verhuurders in de stadsregio.
Bekijk hier de publicatie van het onderzoek.