Download hier het onderzoek.
Lees het artikel van Sociale Vraagstukken naar aanleiding van het onderzoek.
De vestiging van hoogopgeleiden in oude wijken, zoals in Rotterdam, brengt naast positieve effecten ook negatieve effecten mee voor de buurt en haar oude bewoners. Door te kiezen voor meer betrokkenheid van de oude bewoners bij het proces van gentrificatie worden de negatieve effecten, zoals verminderd thuisgevoel en spanningen, verzacht. Dit blijkt uit het literatuuronderzoek De invloed van ‘sterke schouders’, naar de mogelijke effecten van het Rotterdamse woonbeleid, uitgevoerd door de Rotterdamse sociologen Wenda Doff en Mariska van der Sluis in opdracht van de KWP Leefbare Wijken.
Uitgangspunt bij het onderzoek is dat gentrificatie een gestuurd proces is. De lokale overheid heeft daarom de mogelijkheid om keuzes te maken om de negatieve effecten te verzachten. Rotterdam wil meer ‘sterke schouders’, hoogopgeleiden, aan zich binden. Vooral in de oude wijken rond de binnenstad, zoals Middelland, Katendrecht, Oude Noorden, wil de gemeente het aandeel hoogopgeleide bewoners vergroten.
Interview met de onderzoekers
https://www.youtube.com/embed/h8uHW3PACvE
Positief en negatief
Het onderzoek laat zien dat ‘sterke schouders’ nieuwe voorzieningen en investeringen, een beter imago en meer organisatiekracht en energie mee naar een buurt kunnen brengen. Daar profiteren ook de ‘oorspronkelijke’, vaak minder-kapitaalkrachtige bewoners in die buurt van. Daar staat tegenover dat voorzieningen waar huidige bewoners veel gebruik van maken verdwijnen. Met als gevolg een verminderd thuisgevoel en spanningen over het gebruik van de openbare ruimte tussen oude en nieuwe bewoners.
Meer betrokkenheid
Het onderzoek laat zien dat het voor een evenwichtig gentrificatieproces belangrijk is dat Rotterdam in de snel veranderende buurten inventariseert welke voorzieningen en ontmoetingsplaatsen een belangrijke functie voor de oude bewoners vervullen. Het is daarbij van belang ervoor te zorgen dat tenminste een aantal van deze plekken behouden blijft. Daarnaast heeft het positieve effecten als (oude) bewoners meer bij investeringen in de buurt worden betrokken. De gemeente zal ook een rol als mediator op kunnen pakken bij botsingen tussen oude en nieuwe bewoners om zo de belangen en wensen van beide partijen te waarborgen. Want door verschillen in kapitaal (o.a. netwerken) zullen oorspronkelijke bewoners vaker het onderspit delven.
Niet alleen hoogopgeleiden
Doff en Van der Sluis vinden tot slot dat Rotterdam meer kan uitdragen dat niet alleen hoger opgeleiden, maar ook lager opgeleiden sterke schouders zijn.